۶-موضوع=دمونوګراف پړاوونه
الف)اداری پړاو:
کله چې محصل پوهنتون کې خپله څلورکلنه دوره پای ته رسوی،باید د فراغت سند د اخیستو لپاره څپله یو څېړنیز اثر ولیکی;نو اول پرې لازم دی چې اړوندې څانګې ته غوښتنلیک ورکړی او یوه رسمی موضوع ورباندې تائید او اړوند احکام واخلی، دلته دا لازمه ده چې له وړاندې نه لده سره یوه ښه موضوع موجوده وی،نو وروسته دې ځان لپاره یو لارښود استاد وټاکی،فکر کوم چې اوس مهال نامزد پوهیالی د چا سره د لارښود په حیث کار نشی کولی.
ځینې وخت لارښود استاد دڅانګې لخوا ټاکل کېږی،او کله بیا محصل له وړاندې ټاکلی او په موضوع یې سره خبرې کړی وی صرف هغه رسمی اداری پړاوونه عملی کوی.
دمونوګرافونو لپاره که څوک موضوع اخلی باید (۳) کاله پرې تېرشوی وی.
ښه به داوی چې اړوندې څانګې ته دغوښتنلیک چې یوه رسمی پاڼه ده، او باید د مونوګراف ترپایه له محصل سره موجوده وی دلته یې یوه بېلګه وړاندې شی:
د غوښتنلیک عنوان نه پس د ورقې پورته چپ اړخ کې دپوهنتون پوره پته لیکل کېږی او نور په لاندې ډول وی
دزراعت پوهنځی محترم ریس صیب!
السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته
زه مجاهد محمدخېل دمحمدآصف زوی دتوسعې څانګې د څلورم ټولګی دآخر سمستر محصل یم،لکه څرنګه چې دلوړو زده کړو د قانون له مخې په هر محصل لازم دی،چې په وروستی کال دخپل لسانس ترلاسه کولو لپاره د لارښود استاد تر نظر لاندې یوه تحقیقی رساله ولیکی،نو زه هم غواړم چې په یوه موضوع باندې کار وکړم او خپل مونوګراف ولیکم هیله ده په دې اړه راسره په قانونی مراحلو کې راسره مرسته وکړئ او لارښود استاد او موضوع راته وټاکئ.
په درنښت
مجاهد محمدخېل
دتوسعې څانګې د څلورم کال محصل
دامو چې کله د پوهنځی رئیس یا سکرتر ته وړادې کړ،هغه به یې امضا او توسعې څانګې ته به مو معرفی کړی،خو که موضوع مو ټاکلې وی نو په غوښتنلیك کې یې لیکلی شو،دڅانګې مشر غوښتنلیك ګوری او د موضوع اړوند استاد ته مو معرفی کوی،استاد به هم موافقه وکړی اوپه غوښتنلیک به مو ټول درې امضاوې دپوهنځې رئیس،دڅانګې امر او دلارښود استاد وشی،بیا ورځو د څانګې منشی ته هغه موضوع دمونوګرافونو په کتاب کې ګوری چې بل چا نه وی اخیستی،نو په پاڼه کې یې راپسې لیکی د درسپارلو نېټه،دپلارنوم،دحاضرۍ شمېره او لاسلیک رانه اخلی او اجازه راکوی چې کار پرې پیل کړو دلته لومړی اداری پړاو پای ته رسی.
ب)علمی او څېړنیز پړاو:
پدې برخه کې ټول کار په محصل او لارښود استاد پورې اړه تړلی ده،خو که کومه ستونزه وی اداره ورته ځواب ویلی شی.
محصل هڅه کوی چې دموضوع اړوند معلوماتې منابع او ماخذونو څخه راټول شوی مطالب له ځان سره وساتی یعنې ځان دموضوع پوره علمی حریص وګڼی،دلارښود په مرسته او سلا بېلابېل متون دڅېړنې داصولو له مخې بشپړه کړی او متن په بیا بیا وګوری.
¤دویم اداری پړاو:کله چې دلارښود دنظر نه تېر شی; نو هغه ورباندې یادښت(تقریظ)لیکی
اوپه دې یادښت کې راځی،چې دغه مونو ګراف دڅېړنې له ټولو اصولو سره برابر دی ماخذونه یې علمی او معیاری دی او ددې وړ دی چې ورته د پوهنتون څخه د فراغت مبارکی ویل شوی وی.
اود هڅو او زیارونو ستاینه یې شوې وی،چې یوه ښه تشویقی بڼه لری
دلته به ;نو خپل مونوګراف کمپیوټرایز کوی د استاد نظربه ورسره راوړی او بیابه درې امضاګانې اول د لارښود استاد،څانګې امر اوپه اخر کې دپوهنځی درئس دې راوړی،کله دا لاسلیکونه تر دفاع پورې ځنډول کېږی،ترڅو دفاع کې کامیاب شی نو بیاد مونوګراف نه څلور کاپی چاپېږی دوه څانګی منشی ته سپارل کېږی،چې هغه په کتاب کې ولیکی مونو ګراف تکمیل شو،یوه کاپی د پوهنځۍ اداری معاونیت ته او یوه له ځان سره ساتل کېږی،چې د دندې په پیداکولو مرسته وکړی،ځکه تردې چا دلسانس سند نه اخیستی.
دتائید اخیستلو لپاره لاندې پاڼه هم ضرور ده،باید چې مونوګراف سره مو له مخکې مل کړې وی:
_____________________
دپوهنتون پېژندنه
نېټه:
دڅانګې دثبت شمېره...
دمحصلانو دسیمنارو او مونوګرافو دتصدیق فورمه.
دمحصل اسم او ولد.
موضوع
لارښود-رتبه-امضا
دڅانګې مشر-رتبه-لاسلیک.
پورتنی مونوګراف یا سیمناذ دتائید وړ دی.
دپوهنځی رئیس-رتبه-لاسلیك اومهر
_____________________
۷-موضوع=دموضوع ټاکنه
محصل باید د مونوګراف لیکنې پر مهال پوه شی چې موضوع یې څومره مسلکی ده.
دموضوع ټاکنې پوخت خپله علاقه،وړتیا،مسلک،معلوماتی پانګه،امکانات او نوروته ګټه په پام کې ونیسی تر وسه دې په نوو معلوماتو دهغوی دپوهې زیاتونه وکړی.
¤دموضوع په اړه باید لاندې ټکی په نظرکې ونیول شی:
>د اړوند مسلک یوه برخه روښانه کړی.
>موضوع باید روښانه،څرګنده او محدوده وی.
>پخپله خوښه انتخاب شی او نورو ته د ارزښت وړ وی.
>په کومه موضوع چې محصل مخکې مقاله لیکلې وی دمحصل دکامیابیدو چانس زیات وی.
>په هغه ساحه كې پوهه حاصله کړو،چې سبا پكې دکار کولو نیت لرو.
>ایا نوی ده؟
>ټاکلی وخت کې ختمېږی؟
>مونوګراف به ورنه ساز شی؟
>ایا مشخصه ده یعنې کوم خاص تعریف لری؟
>ایا موضوع هدف راته معلوم دی؟(څه ویل پکې غواړم؟)
>پوهنتونو ته پکار ده چې دمونوګرافو دتعریف،ځانګړنو او اهدافو په اړه یو روښانه تصور او لیکلی متن ولری.
>مثلآ په یو نبات کې ګڼ موضوعات واخلو لکه پیوند،شاخبری، توافق... هریوه یې یوه موضوع کیدلې شی.
ښه خبره داده چې محصل دپوهنتون په جریان کې ان له اوله په دې هڅه کې وی،چې یوه موضوع وټاکی اوکله چې څلورم کال ته رسېږی;نو ستونزه یې حل وی او زړه خوړیی یې نه کړی.
_____________________
۸-موضوع=عنوان یاسرلیک ټاکنه
هره لیکنه باید دخپلې منځپانګې په نظر کې نیولو سره یو نوم ولری.
نوم باید نوی،لنډ،زړه راښکونکی،روښانه او داصلی روح بیانوونکی وی.
نومونه باید نه ډېر لنډ او نه ډېر اوږد وی ځکه نومونه اکثره یو یا دوه کلیمې وی.
ځینې وخت له مضمون لیکلو وروسته نوم ټاکل کېږی; کله چا توری هم نه وی لیکلی،لومړی نوم ټاکی بیا د نوم تر سیوری لاندی لیکنه پیل کوی او هره شېبه یې نوم په زهن کې وی.
_________
¤لیکوال باید له عنوان ټاکلو مخکې لاندې ټکی په نظر کې ونیسی:
>عنوان باید لوستونکی ته دلیکنې موخه او شالید دواړه ورسوی.
>له منځپانګې سره باید په هیڅ برخه کې کوم فکری او معنوی پرېکون ونلری.
>باید لنډ،هر اړخیز،دلچسپ او بی ابهامه وی.
>ډېر عمومی نه وی ځکه که لنډ وی ترڅېړنې وروسته یې پراخولی او بدلولی شو.
>لوستونکی ترې پوه شی چې لیکنه د څه په اړه ده.
>عنوان او نوم دبل چاسره ورته نه وی.
_____________________
¤د عنوانو ډولونه
_____________________
الف)اصلی عنوانونه:
پدې کې عمومی موضوعات وړاندې کېږی،دپاڼې په سر کې راځی،په لویو کرښو لیکل کېږی، له ورایه ښکاری اود ټولې منځپانګې نماینده ګی وکړی.
_____________________
ب)فرعی عنوانونه:
ددې لپاره چې عمومی موضوعات ښه واضح شی اصلی عنوانونه په نورو فرعی عنوانو وېشل کېږی.
داصلی عنوان نه په وړو کرښو راځی او دنور متن نه لوی،اکثره اوقات د کرښې په سر لیکل کېږی او بغلی عنوان هم ورته وایی کله چې ولیکل شی یو شارحه ورته ورکول کېږی او ورپسې تفصیل راځی.
__________________________________________
۹-موضوع=د څېړنې لپاره دسمون څو ټکی:
¤دښه سمون لپاره لاندې ټکې ضرور دی:
_____________________
>په څېړنه کې د اړوندې موضوع ستونزې:مخکې دمونوګراف څخه باید له داسې چا سره مشوره وکړو چې له دې نه یې پخوا په څېړنیزه برخه کې کار کړی وی او یو څه ورسره بلد وی.
له نورو پوهانو سره هم کېنو او ورته ووایو چې موضوع زموږ له هدف سره اړیکه لری؟
په اړه یې کافی معلومات لرو کنه؟
ایا زموږ دمونوګراف حجم دا ایجابوی چې دغه موضوع پکې راونغاړو،ډېر محدودیت خوبه نه لری،که مو ځواب مثبت وه بیا یې انتخابوو.
>نوښت:نوی والی لری کنه؟
>ننګوونکی څېړنې:ځینې وخت دیوې څېړنې تاوان له ګټې زیات وی یعنې ستونزې ترې پیداکېږی،خو که د څېړونکی موخه ددغې ستونزې حل او په علومو کې اضافه والی وی;دابه د څېړونکو دبریالیتوب راز وګڼل شی.
>اهمیت:څومره اهمیت به ولری،د بشری ټولنې لپاره به څومره خدمت وی.
>توان او وړتیا:ددې څېړنې له توانه وتلی شی که یه؟او له ځان نه لاندې پوښتنې وکړی
_له څېړنې سره څومره علاقه لری؟
_څومره څېړنیز اثاریې لوستی؟
_دڅېړنې لپاره پوره اسباب لری؟
_دڅېړنې ټول عناصر ورته واضح دی؟
_له مخکې په دې اړه معلومات لری؟
_څومره برخې پکې مجهولې دی؟
که مو ځواب مثبت وه نو څېړنه کولای شئ.
>ازادی:څېړونکی ته دبحث لپاره استادان څومره ازادی ورکوی.
>اخځلیکونه:که چېرې په کې پوره سرچینې موجودې نه وی په همغه پیل کې ترې تېرشئ،چې وروسته به ستونزې سره مخ شو او وخت به راڅخه تېر وی.
¤د متن دوه خواوې
_____________________
الف)د متن علمی خوا:پدې کې دلیکوال دژوند حالت،چاپېریال، ټولنیزحالت،اقتصادی وضعیت...څېړل کېږی چې دلیکوال ژوند سره تړاو لری.
_____________________
ب)دمتن فنی خوا:دلته متن دګرامر له اړخه څېړل کېږی او موږ ته دمتن دڅښتن پوهه او ځیرکتیا څرګندېږی.
نو هرکله چې مو دا دوه خواوې وڅېړلې; نو دمتن دلیکوال په اړه به مو سم تحلیل کړی وی.
_____________________
۱۰-موضوع=دفاع یا سمینار:
داچې محصلان زیات وی;نو په یوه ورځ څو محصلانو ته وخت ورکول کېږی،چې په دغه ورځ له دې وخت نه تر دې وخته پورې باید خپل دفاعیه چمتو کړی،له خپل لیکلی مونوګراف نه هم څیزونه ولیکی،غورچاڼ یې خپل لارښود ته وړاندې کړی،لارښود به یې ورسره سیمنار ترتیب کړی او محصل به ترهغه وخته ورباندې تمرین وکړی،کله یې چې وخت راورسېږی ژوری پلاوی(هئیت)ورته ټاکل کېږی،چې دده سیمنار ارزیابی کړی،دلته دهغه ژبه،فصاحت ظاهری څېره،په موضوع حاکمیت،له موضوع سره تړاو،په تالارکې دبرخوالو له ځان سره ساتل اوپه اخرکې دبرخوالو پوښتنو ته یې ځوابونه وڅاری
او غلطی یې په نښه کړی.
دلته محصل ته پکار دی چې ځان منظم،سټایل اوسلیقه برابره او په وخت سره خپل مواد دغونډې ځای ته ورسوی خپله موضوع دوخت په پام کې نیولو سره سمه وړاندې کړی او پوښتنو ته معقول ځواب ووایی،چې دلسانس سند مستحق وګرځی.
ځینې محصلان پخپل مونوګراف ډېر زحمت وباسی;خوکله چې سټېج سرته دفاع ته راشی;نو لړزېږی خبرې ورڅخه ماتیږی او دومره تر اثر لاندې راشی چې زده شیان ورڅخه هېر شی باید ددې جدی مخنیوی وشی
ګورئ ورونو په لمانځه کې چې دلوی څښتن تعالی په وړاندې درېږو هیڅ تاثیر لاندې نه راځو نو ولې زموږ په شان انسانانو تر تاثیر لاندې راشو؟
په هرحال محصل چې کله خپله موضوع وړاندې کړی او وخت یې ختم شی;نو بیا دپروګرام ویاند د پوښتنو لپاره وخت ورکوی،محصل دې ټولې پوښتنې په دقت او حوصلې سره واوری له احساساتو او وارخطایۍ څخه دې کارنه اخلی،که ځواب یې ناسم هم وی;نوپه ښه ډول او جرئت سره دې ورکړی.
ځکه داکار په موضوع ستاسی حاکمیت څرګندوی او ستاسو دموضوع په ارزیابی کېدو کې درسره مرسته کوی په خپل لارښود مو هم ډاډه اوسئ چې ستاسی سره مرسته کولای شی.
هرکله چې ستاسی وخت ختم شی اوپوښتنې هم په ښه ډول ځواب کړئ; نو ستاسی په اړه ژوری پلاوی خپل نظر څرګندوی که مثبت یې ارزیابی کړی، ارایه او دفاع مو سمه وه;نوداهغه شېبه ده،چې له بې ساری خوښیو ډکه وی،په تاسی به ستاسی ددوستانو دګرمو چکچکو او ګلونو باران شی د لارښود استاد اوبیا به دنورو استادانو لاسونه ښکل کړئ،غېږ به ورکړئ او له سټېج نه به راښکته شئ.خو ځینې وخت ستاسی مونوګراف شاید منفی ارزیابی شی; نو مجبورېږئ،چې کومه بله ورځ بیا تیاری ونیسئ خو اکثره وخت مو سیمنار مثبت ارزول کېږی او غوښتنه درنه کېږی،چې مونوګراف کې مو سمونې راولئ،چې دا هم ستاسی لپاره یو ښه چانس دی او کله هم باید مایوسه نه شئ.
یواځې او یواځې دومره وکړئ،چې یوه ورځ وړاندې په لیلیه یا بل ځای کې له خپلو دوستانو سره کېنئ او که امکان وی دهغوی په وړاندې خپل سیمنار یوځل وړاندې کړئ او پرلپسې تمرین وکړئ په دې تمرین کې فرض کړئ،چې خپله د سیمنار لپاره ولاړ یاست.
ددې سیمنار او دفاع نه موخه داده،چې ستاسی پوهه مخامخ هم وازمایل شی او هغه معلومات چې دمونوګراف موضوع مو پرې لیکلې ستاسی خپل دی،که کاپی کاری او درغلی مو په کې کړی وه،که نه؟
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر