صنعتی بوټی او آفاتو اوله برخه:

*پنبه:کورنی:
malvaceae
علمی نوم:
Gossipum spp
¤کرنېزی عملیی:
‏>خاوره:
Sand, Loam & alluial
‏(خړه)
لومړی باید ځمکه اماده شی او ۲-۳ ځله واړول شی او د جویچو په شکل وکرل شی چې د جویچو ترمنځ فاصله ۵۰-۶۰cm‏ او د تخمو ترمنځ فاصله ۱۵-۲۰cm ‎‏ او تخم باید 2-5cm‏ ژور وکرل شی.
‏¤کرلو مقدار: 25kg/jerb
تخم باید د کرلو وړاندی باید د ۲۱ ګرامه سیراسن د ۷ کیلو تخم سره معامله کوو
‏¤کرلو وخت د حمل له اول شروع تر ثور ۲۰ پورې.
‏¤سرې استعمال:د قطار په شکل د تخم سره یو ځای ورکول کیژی او یا هم کله چی بوټی شنه شی د بوټی بیخو ته ورکول کیژی او یوریا او بیا ‏15‎-‎‏ ‏20kg/jerb.npk
‏¤اوبخور:هغه ځایونه چې د کلنی اورښت اندازه ی له ۱۶ انچ کم وی د پنبی لپاره مناسب ندی.او ابیاری ۱۶-۱۸ ورځو په وقفه ی ډول صورت نیسی.
ژورغالی چرو او ‏Flad ‎په شکل اوبه کیژی
‏¤:هرزه بوټو کنترول:کله چی نبات ۱۵-۲۰ سانتی لوړ شی باید رنګړی شی او بدشکله او خراب بوټی تری لرې شی.
د تخم کرلو وړاندې او وروسته د شنه کیدو د کلورو فینول او ډای فینول په واسطه ختمیژی
‏¤ناروغې:
‏>رېښو ورستیدنه
>د پاڼو ورستیدنه
‏¤اقتصادی اهمیت:
‏>د نړۍ ۵۶% الیاف جوړوی
‏>دانه یی ۲۰-۲۷ غوړی جوړوی
‏>کنجاړه ۴۰ سلنه پروتین لری.
‏¤مناسبه تودوخه 34c‏ ده او پنبه بی تفاوته نبات ده چی د ورځو اوږدوالی او لنډوالی پری کوم تاثیر نلری.
‏¤بوټی 60-150cm‏ طول لری وده یی محدوده ده یعنی د میوه نیولو وروسته وده نکوی.
‏>غدی یی دوه ډوله دی چې خارجی غدو ته شهدی غدی وایی او داخلی د ریښو پرته په نورو برخو کی تور رنګه غدی دی که لمر ته مخامخ شی انتوسیانین ترشح کوی او پنبه ورکوی او که لمر سره مخامخ نشی نو د ‏
Gossypol
پنوم زهری ماده ترشح کوی که حیوانات ی وخوری د مرګ لامل کیژی.
‏>تیغ وهلو څخه تر ګل پوری ۵۰ ورځو ته ضرورت لری او ۲۰-۳۰ ورځو پوری ګل خلاصوی او ګل نه تر غوزې پوری ۴۰-۵۰ ورځو ته اړتیا لری.
‏>ګرده اچونه پنبه ۹۵ سلنه ځانی ګرده افشانی کوی.
‏>۱۱۰-۲۰۰ تخمی غوزی یو کیلو پنبه تولیدوی.


‏* چغندر:
دوه کلن نبات ده چې کورنی ی
chenopodaceae
او علمی نوم ی
Beta valgaris‏ ‏
ده.
¤ترکیب:د شخوند وهونکو لپاره
chal hatric acid
& oxalic acid ‎‏ ‏
لری.هم
molases 2-3gilon/ton
لری چې الکول په جوړولو کی په کار وړل کیژی.‏
monoglutamic
جوړوی چی ددیګ خوند لپاره استعمالیژی.
او 227kg/ton ‎‏ تفاله وځی چی حیوان لپاره د غذا لپاره استعمالیژی.
‏۱۳-۱۴ سلنه قندی مواد لری.
‏¤خاوره:
loam,sandy loam
‏¤تودوخه:د ورځی ۱۶ ساعته رڼا ته ضرورت لری د تیغ لپاره تودوخه 6-7c‏ ده.‏
‏¤ابیاری:چې د کلنی اورښت اندازه له ۴۵ سانتی کم وی ابیاری ته اړتیا لری او ۱۰-۱۵ ورځو وقفه ی ډول اوبه شی ټوله کی ۱۰ ځله باید اوبه شی.
‏¤تخم مقدار:د پاشان په طریقه ۲۰ کیلو په هکتار ده او دmonogerm‏ په طریقه چې د هوږی پشان یو غوټه کرل کیژی نو بیا ‏
6-9kg/h
ضرورت لری او د تخم شنه کیدو % ی ۷۵-۹۵ پوری ده.‏
‏¤سره:‏‎
urea 175kg/ha
DAP 175KG/HA
K2SO4 140Kg/ha
‏¤حاصل: ‏
30-40ton/ha
‏¤رنګړی کول کله چې څلور پاڼېز شی.
‏¤کرنه ۱۳۱۹ کال راپدی خو په بغلان کې وکرل شو.
‏¤ورایټی:د ښه حاصل لپاره باید لاندی خواص ولری.
‏>ناروغی مقاومت
‏>توافق
‏>مونوجرم کرنه
‏>زیات قندی مواد
‏>په اول کال د ګل کولو خاصیت ونلری.
‏¤د شکری استحصال:
‏>چغندر د
gassettes
ماشین پواسطه ټوټه کوو.
‏>د ټوټو څخه شیره لاسته راوړو
‏>چونه ډوله کیمیاوی شیری سره یې یو ځای کوو چی د چغندر شیره تصفیح کړې.
‏> ‏So2‏ سره یې بی رنګه کوو پس ددی عملیو له شربت څخه د بوری جوړښتونه منځته راځی
‏>د
granulator
ماشین پواسطه د بوری دانی بیلیژی.


‏*_ګنی:
کورنی:
Graminaceae
علمی نوم:
saccharum officinarum
ده ۶۲% فارمی کرل کیژی او نور وطنی.
Internode
یې ۵-۱۵ سانتی لویژی.
¤کرنیزی عملیې:
د قطارو ترمنځ فاصله وطن کې ۴۰ خو عمومی ۹۰-۱۲۰ سانتی وی چې واړه تراکتورونه پکې وګرځی.د بوټو ترمنځ فاصله ۲۰-۳۰ سانتی ده وطن کی د قلمو اوږدوالی ۳۰-۴۰ سانتی ده.د تخم ژوروالی ۸-۱۰ سانتی ده وطن کی د قلمو اندازه
4ton/hec
ده.
‏>ابیاری: ۱۵-۲۰ ورځو په وقفه یې ډول ابیاری کیژی او ۱۷ ځله باید آبیاری شی.
‏¤د قندو فیصدی
‏۷۵-۸۰ سلنه ده.


‏*_کچالو:
Family:
solanaceae
S/N:
Solanum tuberosum
یو کلن ده
¤ترکیب:
65-80%‏ پوری نشایسته لری ، ‏
Vit B & C
لری او یو کیلو کچالو ۸۳۳ کالوری انرژی لری.
وطن کی د امیر عبدالرحمن خان وخت کی راوړل شو او په کابل ،میدان،بامیان او غزنی کی کرل کیده.
‏¤تودوخه او پی ایچ:ساړه موسم نبات ده د خاوری اوسط حرارت 24c‏ ده.
Ph=4.5-5.5
‏¤ورایټی:
وطن کی ۵۰ ورایټی کرل کیژی.
chandimukhi
هندی ورایټی وطن کی ښه نتیجه ورکړې او حاصل ‏
30-40ton/hec
‏¤کرلو طریقه:
په دوه طریقو کرل کیژی.
‏>یو قطاره:دا ښه حاصل ورکوی د قطار ترمنځ فاصله ۷۰ او د چرو ژوروالی ۳۰ سانتی ده.
‏>دوه قطاره:
قطار ترمنځ فاصله ۱۲۵ او د چرو غوچوالی ۶۰ سانتی ده.
د تخم ژوروالی ۱۰ سانتی ده.
تخم کرلو کی دوه نقطې مهمې دی.
‏=>د کرلو وړ تخم باید ۵۰-۶۰ ګرامه وزن ولری.
‏=> او ۴.۵ سانته وزن باید ولری.
‏¤د تخم اندازه:په هکتار ځمکه کې شپږ زره ټوټی وکرو.
6000=875small &
1050big kg/H
‏¤سره:
حیوانی:
6-30ton/H
urea:
200Kg/h
Dap:
175 kg/h
K2So4:
175kg/h
‏¤ابیاری:اوسط ډول ۱۲ نه تر ۱۴ ورځو کې باید آبیاری شی.


‏*_تنباکو:
د سګرت سکولو لپاره د هندوانو مذهبی عنعنه ده.
Family:
solanaceae
s/n:
Nicotina tobacum
ساقی ۱۲۰-۱۸۰ سانتی لویږی او ۲۵ پاڼې لری.
نوټ:
Training ‎
د شاخبری لپاره د نبات اماده کولو ته وای چې ۳ کاله په بر کې نیسی.زوجی یو کلن او د ګرم موسم نبات ده.

‏¤کر سیمه:
‏۱۰۰-۱۱۵ سانتی وی د کلنی اورښت اندازه او پی ایچ
‏۵.۵-۶.۵ او کلی خاوره مناسبه ده ځکه ډیر نیکوټین لری.

‏¤کرنیزی عملیی:
ددوه قطارو ترمنځ فاصله ۹۰-۱۲۰ سانتې او بوټو ترمنځ ۶-۳۰ سانتی.

‏=>سره:
Urea:
100kg/h
DAP/k2So4:
70/70kg/h

‏=>کرلو مقدار:
‏۴۵۰۰۰-۹۰۰۰۰ بوټی په هکتار کی کرل کیژی.

‏=>ودی موده:
‏۱۰۰-۱۲۰ ورځی ده

‏=>حاصل ټولول حاصل یې په دوه طریقو راټولیږی.
‏~‏Primary.method
چې پاڼې په تدریج پخیژی او شکیژی.
‏~‏Stack cutting
د ټولو پاڼو یو دم شکول او په کوټه کې په تار ځړول وچولو وخت کې ۱۰-۳۳% نیکوټین لری.



‏**افاتو دفع:
آفت هر ژوندی موجود چې د کرنیزو نباتاتو د زیان سبب وګرځی او وده کی یی تغیر راولی ،حاصل کم کړی افت ده.
او د حرارت ،رطوبت او نورو په شمول په لاندی ډولو دی.
‏۱.حشره:
غیرفقاریه حیوانات دی بدن یې له سر سینی او نس څخه جوړ ده درې جوړه پښی او بعضی کامله مرحله کی یو یا دوه جوړی وزرونه لری.

۲.فنګسونه:
کوچنی ژوندی موجودات دی چی د رنګ پګمنټونه،کلوروفیل،ریښی،پاڼې ،تنه او انتقالی انساج نلری.له هایفاوو جوړ دی.
‏۳.بکتریا:
واړه میکروسکوپی یو حجروی موجودات دی چې یواځی د سایتوپلازمی غشا پواسطه د باندی چاپیریال څخه بیلیژی او حجروی دیوال لری.
‏۴.ویروس:
هغه کوچنی موجودات دی چی د هستوی پروتینی زراتو (نیوکلوپروتین) څخه جوړ شوی او ژوندی حجرات اخته کوی او په همدی حجرو کی لویږی.
‏۵.نیماتود:
د حیواناتو د ډلی ده چی د ګردو چنجیو او مارماهی ته ورته چنجه پنوم یادیژی.
‏۶.عالی پرازیټی بوټی:
په نباتاتو پرازیتی او طفیلی ژوند کوی او تری تغذیه کوی او خساره اړوی لکه زیړکی.
۷.هرزه بوټی:نباتو ته زیان اړوی،حاصل کموی،او جنسیت او کیفیت خرابوی.
‏۸.عالی حیوانات:
ځینی آفتونه دی لکه الوتونکی،موږکان.
نوټ_پتوجن:
هغه مایکرو ارګانیزمونه چې نبات کی ناروغی رامنځه کوی.

‏¤د نباتی آفتو د مخنیوی لاری چاری:
‏>قانونی لاری چی د داخلی او خارجی قرنطین څخه عبارت ده.
‏>کرنیزی لاری:
‏_د کوربه بوټی له منځه وړل.
‏_کرنیز تناوب
‏_حفظ الصحه:لکه اخته بوټی ټولول او سوځول،د خاوری ساتنځای دیوالو او ظروفو پاکول.
‏_د نبات ودې لپاره ښه شرایط برابرول لکه مناسبه سره،آبیاری او بوټو فاصله.
‏>میخانیکی طریقه:جالۍ،تلک،رڼا استعمال او لاس پواسطه د افتو نیول وژل لکه ملخ نیول.
‏>فزیکی طریقه:لوړ او ټیټ حرات او شعاع څخه کار اخیستل کیژی.
‏>بیولوژیکی طریقه:مکاوم نبات نسلګیری،طبیعی دښمن ډیرول.
‏>کیمیاوی لاری:کیمیاوی درمل
‏>جنتیکی لاری:په نبات د جین نصبول چې دومره معمول نده.ارثی تغیر راوستل دی.
‏>‏I.P.M:‎
د امراضو او افاتو دو جانبه کنترول پدی کی د مخنیوی د څو لارو په ګډه استعمال ده.
‏¤د افت وژونکو شکلونه:کله چې نوری طریقی کار ونکړی بیا به درمل استعمالوو
‏>د پوډرو یا ګردو په څیر چی په پاڼو شبنم وی استعمالیژی.
‏>تعلیقی غلظت
‏>لمدیدونکی پوډر
‏> دانی په څیر
‏>فرار کونکی مواد
‏>محلولونه
‏>زهری طعامی.
‏¤افت وژونکو ډولونه د افت وجود ته د ننوتو له مخی:
‏>معدوی زهر:چی د خولی د لاری داخلیږی.
‏>تماسی زهرونه
‏>سیستمی زهرونه
‏>ګازی زهرونه:چی تنفسی سیستم ته ننوځی.

‏¤دځینو افت وژونکو لنډه پیژندنه:
‏>غیر سیستمی،تماسی او معدوی:
_Chloropyriphos
(durment,bradan,lorsban)
د حشراتو ته عصبی او تنفسی سیستم اغیزه کوی او انسان ته نیمه زهری دی.
_prophenophos:
(elite 500,DUE 250,Prochem)
حشرات او کنو کی تماسی او معدوی دی
_Malathion:
حشرات،کنی،ورږی او سپږی له منځه وړی که اوسپنی سره په تماس شی بیا اغیز نکوی.
‏>تماسی او معدوی:
_cypermethrin:
(cymbush,supper killer)
حشرات.
_deltamethrin:
حشرات
_carbaryl:
حشرات او کنی
_thiodane:
حشراتو اعصاب خرابوی او کنې.
‏>سیستمی:
_Imadaclopride:
for insect
_Dimethoate:
حشرات او کنې دوه یا دری اونیو لپاره فعال پاتی کیدی شی په غوجل کی د کورنی او حیوانی مچانو لپاره استعمالیژی.د شاتو مچیو لپاره په ګلانو وانه اچول شی چی ورته زهری دی.
‏>حشرات او کنی:‏
_diazinon:
تماسی معدوی او تنفسی
_meta systox:
ښه سیستمی او تماسی
-methyl parthion:
غیر سیستمی،تماسی
،تنفسی او معدوی.
‏>کنی:
-dicofol:
تماسی
‏>موږک
_Zinc phasphate
‏>کرنیز او زینتی بوټی
_diptrex(trichlorophone
‏>فنګس:‏
_zineb
_captan
_copper oxi chloride
_mancozeb:
سرطان احتمال زیاتوی او پوستکی تومور
_thiram:‎
تخم سره یو ځای استعمالیژی.
‏>هرزه بوټی:
_sodium salt 2.4.D(2.4.D Ethyl/ester.‎
‏¤د افت وزونکو د ساتنی مناسبی لاری:
باید پخپل اصلی کانتینر،لیبل،چی سر یی بند وی په نارمل هوا کی ‏‎(40‎-90F)‎‏ چیرته چی حیوانی او انسانی خوراکه،او هر ډول اوبه وجود ونلری.
په یو معلوم مشخص،وچ او د ماشومانو او غیر مسؤل اشخاصو محفوظ داسی زخیره ځای کی چی د لمر مستقیمه شعاع ورته ونه رسیژی زخیره او ساتل کیژې.
‏¤ددواپاشی هدایات:
‏۱_افت مقابل درملو انتخاب
‏۲_درمل اصلی لیبل ولری.
‏۳_د لیبل یا فنی شخصو د هدایاتو اړوند باید کافی او اړتیا وړ دوا استعمال شی.
‏۴_درمل شیندوکی باید فعال وی
‏۵.محلول شیندونکی باید د استعمال وړاندی پاک ووینځل شی
‏۶.درمل شیندوکی کس باید د دواپاشی وخت کی دستکشې،دوا شیندلو جامی،خولۍ،جرابې(موزی)،عینکی او ماسک استعمال شی.
‏۷.دوا پاشی وخت کی خوراک او څښاک ونشی
‏۸.دوا پاشی باید په باران او وریځ کی چی د اورښت احتمال وی ونشی
‏۹.دواپاشی باید سخت لمر کی ونشی،سهار وختی یا مازیګر ترسره شی
‏۱۰.دوا پاشی د باد په مخالف سمت ونشی
‏۱۱.ماشومان او حیوانات د دوا پاشی وخت کی د ساحی لرې ،یاده ساحه خلکو ته خطری معرفی شی ترڅو حیوانات ماشومان او لویان ورڅخه د درمل د نوعی په اساس څو ورځی د نبات او له حاصل څخه استفاده ونكړی.
‏۱۲.محلول شیدونکی باید د استعمال پس په اوبو پاک ووینځل شی
‏۱۳.پاتی او اضافی دوا او د دوا تش بوتل باید په مناسب ځای ۴۵-۵۰ سانتی په ژوروالی سره په ځمکه کی ښخ شی ترڅو ماشومان او حیوانات یې د خطر څخه وژغورل شی
‏۱۴.د دوا پاشی پس باید د کار جامی بدلی شی
‏۱۵. دوا شیندونکی
(Operator)‎
باید د دوا پاشی پس باید مخ،لاس او ټول بدن په صابون او اوبو ووینځل شی.

نور په بل ایمیل کې...